Waarom dit EU-land digitale betalingen afwijst en massaal teruggrijpt naar contant geld

Oostenrijk blijft hechten aan cash

Terwijl in veel Europese landen de portemonnee vooral uit passen en smartphones bestaat, gaat Oostenrijk lekker tegen de stroom in. In Nederland verdwijnen geldautomaten en zwaaien marktkooplui met QR-codes, maar in Oostenrijk gaat nog steeds een groot deel van de betalingen met briefjes en muntgeld. Recente cijfers laten zien dat meer dan zes op de tien Oostenrijkers het liefst contant afrekenen. Wat drijft dat, en waarom blijft cash daar zo sterk aanwezig?

Contant geld als cultureel houvast

Voor veel Oostenrijkers is cash niet alleen een betaalmiddel, maar een gevoel van zekerheid, betrouwbaarheid en eigen regie. Vooral wie is opgegroeid met bankbiljetten in de portemonnee voelt zich daar simpelweg fijner bij. Het tastbare idee van “dit heb ik, dit geef ik uit” geeft rust, iets wat je bij een snelle tik tegen een terminal minder ervaart.

Doordat je geld letterlijk uit handen geeft, ben je je extra bewust van je uitgaven. Je ziet en voelt het verdwijnen, in plaats van dat een bedrag in een seconde van je rekening floept zonder dat je het echt registreert.

Beter overzicht over wat je uitgeeft

Een grote troef van cash is het directe inzicht in je budget. Je kijkt in je portemonnee en weet meteen wat er nog over is. Dat zorgt ervoor dat je sneller even nadenkt voordat je iets koopt dat je niet per se nodig hebt.

Digitale betalingen voelen vaak wat los van de werkelijkheid. Een tik met je telefoon en het is geregeld, maar juist daardoor merk je minder wat er gebeurt. In een tijd waarin schulden op de loer liggen, ervaren veel Oostenrijkers contant geld als een natuurlijke rem op impulsieve uitgaven.

Privacy en eigen regie

Naast overzicht speelt privacy zwaar mee. Betaal je contant, dan laat je geen digitaal spoor achter. Geen bank die je aankopen doorlicht, geen app die profielen opbouwt, geen algoritme dat jouw volgende aankoop probeert te voorspellen. Die anonimiteit voelt voor veel mensen als vrijheid: jij bepaalt waar je geld naartoe gaat, zonder meekijkers.

Handig in het dagelijkse leven

In grote steden is digitaal betalen vaak de standaard, maar daarbuiten ziet de praktijk er anders uit. Op boerenmarkten, bij kleine bakkers en in bergdorpen is cash nog gewoon normaal. En dan is er nog de techniek: stroomstoring, geen bereik of een pinapparaat dat kuren heeft — en je staat met lege handen. Contant geld doet het altijd, ook als systemen platliggen. Dat maakt cash niet ouderwets, maar juist stevig en crisisbestendig.

Argwaan tegen nog meer digitalisering

Er is ook wantrouwen. Veel Oostenrijkers zijn kritisch op de invloed van banken, techbedrijven en de overheid. Wat als je door een fout, blokkade of risicoscore ineens niet meer kunt betalen? Zonder cash sta je snel buitenspel. Contant geld voelt dan als vangnet: de laatste zekerheid als digitale deuren dicht blijven.

Hoe dit afwijkt van Nederland

In Nederland gaat steeds minder met contant geld en sommige zaken accepteren het zelfs niet meer. Voor wie handig is met tech werkt dat prima, maar niet iedereen wil of kan daarin mee. Oudere mensen haken soms af en zorgen over privacy nemen toe. Ook merken meer Nederlanders dat het supergemak van contactloos betalen kan botsen met grip houden op je budget.

Daarom is keuze belangrijk

De Oostenrijkse lijn laat zien hoe waardevol keuze is. Niet iedereen wil volledig digitaal, en dat hoeft ook niet. Door contant geld beschikbaar te houden, kun je betalen op een manier die bij je past: met meer overzicht, meer anonimiteit, of gewoon omdat het prettig voelt. Die ruimte maakt het betaalsysteem inclusiever en eerlijker.

Vooruitkijken: een mix van cash en digitaal

De meest logische richting is een combinatie: digitaal én contant naast elkaar. Technologie wordt slimmer, maar zou nooit ten koste mogen gaan van je zelfstandigheid. Oostenrijk laat zien dat cash in een moderne samenleving nog steeds een duidelijke rol heeft. Niet als museumstuk, maar als bewuste keuze voor vrijheid, privacy en controle over je eigen geld. Misschien is het voor andere landen, Nederland inbegrepen, tijd om die balans opnieuw te wegen.