Ouders: wees bewust van je telefoon als je kind erbij is
Nog even je feed doorscrollen en voor je het weet is er een uur voorbij. Klinkt bekend? Deskundigen waarschuwen dat dit soort schermgedrag, zeker als je kind meekijkt, een verkeerd signaal afgeeft. Wat voor jou voelt als “ik check snel iets”, kan bij je kind binnenkomen als: jij bent minder belangrijk dan mijn telefoon.
Wat is phubbing precies?
Phubbing betekent dat je de persoon tegenover je links laat liggen omdat je aandacht op je smartphone zit. De term is samengesteld uit “phone” en “snubbing” en werd in 2012 gelanceerd in een campagne om dit gedrag onder de aandacht te brengen. Het gaat dus niet om één keer je scherm ontgrendelen, maar om het herhaaldelijk je telefoon boven echt contact verkiezen.
Hoe kinderen dit opvatten
Volgens psycholoog Mary Alvord, mede-auteur van Conquer Negative Thinking for Teens, ervaren kinderen phubbing vaak als een afwijzing. In een gesprek met Verywell Mind legt ze uit dat een kind al snel denkt: blijkbaar doe ik er niet toe. Dat knaagt aan hun zelfbeeld. Sommige kinderen trekken zich terug, anderen gaan juist extra hard hun best doen om gezien te worden, soms op manieren die niet helpend zijn. Overcompenseren kan uitpakken als negatief gedrag of juist overdreven “lief” gedrag—als het maar aandacht oplevert.
Van klein moment naar grote mentale last
Die eerste steek van “ik ben niet belangrijk” kan bij jonge kinderen uitgroeien tot grotere emotionele problemen. Onderzoek laat zien dat kinderen die zich thuis vaak genegeerd voelen, meer kans hebben op angstklachten en somberheid. In een studie in de National Library of Medicine bleek dat jongeren die opgroeiden met meer emotionele verwaarlozing op hun 18e meer depressieve symptomen rapporteerden. Tegelijkertijd werkte stevige steun van vrienden beschermend: wie zich gedragen voelde door leeftijdsgenoten, had gemiddeld minder klachten.
Smartphones zijn superhandig, maar kunnen ook tussen jullie in komen
We gebruiken onze telefoon overal voor: wekker, agenda, nieuws, sociale contacten. Logisch, maar Alvord benadrukt dat je moet herkennen wanneer je toestel echt contact in de weg zit. Het gemak van altijd alles bij de hand kan snel aanvoelen als noodzaak, zegt ze. Veel ouders willen het huis niet uit zonder telefoon, begrijpelijk, maar het wordt problematisch als je daardoor minder aanwezig bent bij je kind. Even kijken kan ongemerkt een gewoonte worden die steeds vaker de boventoon voert—juist op momenten dat je kind verbinding zoekt.
De impact gaat verder dan thuis
Het is niet alleen de band tussen ouder en kind die hieronder kan lijden. Studies tonen aan dat phubbing relaties in het algemeen schaadt, ook romantische. Onder leiding van Faruk Caner Yam van de Gaziosmanpaşa Universiteit in Turkije is gevonden dat partners die vaak “gephubbed” worden minder tevreden zijn met hun relatie en de kwaliteit lager beoordelen. De kern is duidelijk: als je tijdens samenzijn steeds met je smartphone bezig bent, zakt de relatievoldoening. Volgens Yam is het cruciaal dat stellen zich bewuster worden van hun telefoongebruik wanneer ze samen zijn, om die negatieve impact te beperken.
Even checken versus steeds weer afgeleid
Snel naar een melding kijken is iets anders dan je telefoon keer op keer boven de persoon naast je kiezen. Dat laatste zendt een scherpe, soms pijnlijke boodschap: jij komt op de tweede plek. Of het nu je kind, partner of vriend is—steeds onderbroken worden door een scherm voelt als afwijzing. Je hoeft je telefoon niet weg te doen, maar kies bewuster wanneer je ‘m pakt. Door vaker echt aanwezig te zijn, laat je zien dat de mensen voor je belangrijker zijn dan wat er op je scherm gebeurt. Dat simpele signaal kan veel doen voor het gevoel van veiligheid, gezien worden en verbondenheid in je relatie.
