Rutte luidt de noodklok over de veiligheid van Europa
Mark Rutte zette Europa op scherp. In duidelijke taal zegt hij dat het tijdperk van geruststellende praatjes voorbij is. De dreiging neemt toe, vooral langs de oostflank, en uitstel kan echt niet meer. Het draait nu om handelen in plaats van vergaderen; anders kom je simpelweg te laat.
De oostflank blijft de zwakke plek
De oorlog in Oekraïne sleept zich voort, terwijl Rusland zijn wapenproductie op volle snelheid opvoert. Europa werkt intussen met verouderde systemen en voorraden die jaren van bezuinigingen laten zien. Rutte waarschuwt dat die mix ons kwetsbaar maakt. Als we niet bijsturen, kan Moskou binnen een paar jaar zelfs direct druk zetten op NAVO-leden.
Vier keer zoveel lucht- en raketafweer nodig
In een speech in Londen was Rutte onomwonden: de NAVO moet de lucht- en raketafweer grofweg verviervoudigen. Dat vraagt niet alleen om slimmere systemen, maar ook om enorme munitiebuffers, langere en stevigere logistieke ketens, medische capaciteit die een groot conflict aankan en duizenden extra voertuigen en tanks. Wat er nu staat, is simpelweg te mager voor een grootschalige aanval.
Waarom juist nu deze waarschuwing?
Rusland perst in razend tempo munitie en drones uit de fabrieken, 24/7. Europese landen lopen vast op lange levertijden en tekorten, mede door de steun aan Oekraïne. Waar Moskou in enkele maanden kan verdubbelen, doet Europa er vaak jaren over om op te schalen. Ruttes boodschap: als je over een paar jaar klaar wilt zijn, moet je vandaag bestellen.
Voorraadniveaus zijn pijnlijk laag
In veel lidstaten zijn munitievoorraden tot een minimum geslonken. Onze luchtverdediging is niet ingericht op salvo’s met drones en raketten zoals die in Oekraïne dagelijks neerregenen. Je kunt er niet op gokken dat zo’n aanval ons nooit raakt. Gebeurt het wel, dan is de kans groot dat de huidige afweer tekortschiet.
Vooruitblik: NAVO-top in Den Haag
Over enkele maanden komt de NAVO in Den Haag bij elkaar. Daar moet het gaan over structureel hogere defensie-uitgaven, meer gezamenlijke programma’s, het versnellen van inkoop bij de defensie-industrie, sterkere cyberweerbaarheid en harde afspraken over munitie en logistiek. Rutte wil geen vrijblijvende woorden, maar besluiten waar je morgen aan kunt beginnen.
Wat dit voor Nederland betekent, heel concreet
Nederland zit nu net boven de 2 procent van het bbp aan defensie-uitgaven, precies wat de NAVO vraagt. Rutte stuurt aan op een sprong naar 5 procent: 3,5 procent voor de krijgsmacht zelf en 1,5 procent voor infrastructuur, cyber en civiele paraatheid. Denk aan nieuwe systemen, grote munitiebuffers, uitbreiding van Patriot-, SAMP/T- en short-range afweer, meer personeel en oefening, sterkere cybersecurity en het opfrissen van verouderd materieel.
Wat Oekraïne laat zien: de lucht beslist de strijd
De werkelijkheid is hard: drones, kruisraketten en ballistische raketten komen van honderden kilometers ver en richten enorme schade aan. Europa heeft daar nu te weinig tegen in huis. En omdat levertijden jaren bedragen, telt elke dag. Wil je over twee tot vier jaar voldoende capaciteit hebben, dan moet je die nu aanzwengelen.
Defensiekenners: dit is geen paniekzaaierij
Voormalig landmachtcommandant Mart de Kruif noemt Ruttes boodschap nuchter en realistisch. Een geloofwaardige krijgsmacht bouw je niet in een jaar; echte versterking kost vijf tot tien jaar. Begin je nu pas, dan kun je over drie jaar te laat zijn. Precies die horizon is waar Rutte voor waarschuwt.
Politiek, twijfel in de samenleving en diplomatie
In Den Haag wordt dit een stevige discussie: meer geld voor defensie betekent minder ruimte voor zorg, onderwijs, klimaat en sociale voorzieningen. Tegelijk onderschat een deel van de samenleving volgens Rutte hoe kwetsbaar we zijn. Daarom spreekt hij ook jou aan: veiligheid is de basis van alles wat je normaal vindt. Diplomatie blijft onmisbaar, maar werkt pas echt als afschrikking geloofwaardig is. De kern: Rusland bouwt door, Europa moet wakker worden en zelf opschalen. De NAVO-top in Den Haag moet laten zien of woorden worden omgezet in daden.
