Moet je de oven echt eerst laten opwarmen voordat je gaat koken? In veel kookboeken en handleidingen staat van wel. Toch kan voorverwarmen flink wat energie verspillen. Hier lees je wanneer het wél zinvol is en wanneer je het net zo goed achterwege kunt laten.
Waarom dat advies om vooraf te verwarmen? Recepten geven vaak strakke baktijden. Die kloppen alleen als je oven meteen op de juiste temperatuur zit. Omdat elke oven anders opwarmt, raden chefs en fabrikanten voorverwarmen aan om die variatie op te vangen. Zeker bij diepvriesproducten zoals pizza’s en afbakbroodjes willen producenten klachten voorkomen, dus staat het standaard in de instructies. Maar de warmte tijdens het opwarmen kun je ook al gebruiken om je gerecht te garen.
Is voorverwarmen dan altijd nuttig? Best verrassend: door het niet te doen kun je tot zo’n 20% energie besparen. Het nadeel is dat je zelf even moet blijven checken of je eten gaar is. Koken met hetelucht is zuiniger dan boven- en onderwarmte; je kunt daarbij meestal 20 tot 30 °C lager instellen dan wat het recept aangeeft. Denk ook aan hoeveel energie een gerecht nodig heeft. Kleine stukken vlees (onder ongeveer 1,5 kilo) kun je beter op het fornuis bereiden: dat is gemiddeld zo’n vier keer zuiniger dan de oven.
Wanneer is voorverwarmen wél handig? Sommige deegsoorten moeten echt in een hete oven, anders zakken ze in of worden ze taai en plakkerig. Dat geldt vooral voor soufflés, soezendeeg (zoals éclairs) en biscuitdeeg.
Tip: verwarm je de oven toch voor, doe dat dan zonder extra bakplaten erin. Losse platen warmen mee en kosten onnodig energie.
Wanneer kun je het voorverwarmen overslaan? Bij veel cakes, ovenschotels en brood kun je het gerecht in de koude oven zetten en hem al op laten warmen terwijl het erin staat. Bij gistbrood is dat zelfs voordelig: de langzaam oplopende temperatuur geeft de gist een extra boost, waardoor je brood lekker luchtig wordt.
