Druk op Europese gasvoorraden
Europa heeft een flinke klus te klaren: de gasreserves weer op niveau krijgen vóór de kou inzet. Na de winter staan de opslaglocaties gemiddeld rond de tweederde. Of we zonder al te veel ellende de komende winter doorkomen, hangt af van wat er de volgende maanden gebeurt.
Waarom de vulling achterloopt
In veel Europese landen draait verwarming en stroomopwekking nog steeds op gas. Normaal vul je in de zomer de opslag, zodat je in de winter genoeg hebt. Dit jaar is dat een stuk lastiger. De winter viel strenger uit dan gedacht, waardoor er extra veel is verstookt. Tegelijk is de Russische aanvoer hard teruggevallen, zeker sinds de stroom via Oekraïne in januari is gestopt. Daardoor zijn de voorraden sneller geslonken dan verwacht.
Hoe het meestal gaat – en waarom dat nu wringt
In normale jaren vullen handelaren de cavernes vol. Zomers is gas vaak goedkoper; je koopt dan in, slaat op en verkoopt in de winter tegen een hogere prijs. Zo blijft de markt in balans en lopen de voorraden vanzelf vol. Dit jaar hapert dat mechanisme. Kosten en risico’s liggen hoger en de prijscurves maken het handelaren niet makkelijk.
Onlogische prijssignalen op de markt
Er speelt iets vreemds: de zomerprijzen liggen relatief hoog, terwijl contracten voor komende winter juist lager zijn geprijsd. Dat haalt de prikkel weg om nu massaal te kopen en op te slaan. Gevolg: onzekerheid of de tanks straks vol genoeg zitten. Blijven prijzen stevig, dan kan de vraag afkoelen, wat riskant is als de winter toch streng wordt. Zakken prijzen te diep, dan worden andere regio’s aantrekkelijker voor leveranciers en kan Europa LNG-ladingen mislopen.
Geopolitiek drukt zwaar op de markt
De oorlog in Oekraïne blijft de gasmarkt domineren. Russische pijpleveringen zijn fors ingeperkt en het vertrouwen in stabiele toevoer is beschadigd. Daarbovenop heeft Oekraïne zelf meer gas nodig omdat delen van de energie-infrastructuur zijn geraakt. Dat verhoogt de druk op een toch al krappe markt en houdt de onzekerheid richting de winter hoog.
LNG als reddingslijn, maar niet zonder haken en ogen
Vloeibaar aardgas (LNG) is de laatste jaren dé Europese uitwijkmogelijkheid geworden. Met schepen uit onder meer de VS en Qatar kun je snel extra volumes binnenhalen. Maar LNG volgt de wereldmarkt: wie het meest biedt, krijgt de lading. Rond 40 euro per megawattuur is net genoeg om schepen richting Europa te trekken; zakt het daaronder, dan winnen bijvoorbeeld Aziatische kopers terrein. Handig, maar geen waterdichte garantie dat er precies op het juiste moment genoeg beschikbaar is.
Helpt een zachte lente en zomer?
Zeker, milde temperaturen helpen. Minder vraag naar verwarming betekent dat je rustiger kunt bijvullen zonder dat de prijs meteen explodeert. De EU kan daarnaast kijken naar wat soepelere opslagregels, zodat landen wat meer tijd krijgen om de buffers op te krikken. Tegelijk staat er een harde doelstelling: tegen 1 november moeten de Europese opslagen gemiddeld tot 90 procent gevuld zijn. Of dat lukt, hangt af van prijsniveaus, aanvoer en de geopolitieke situatie.
Wat staat er de komende maanden op het spel?
Veel. Als de prijzen binnen de perken blijven en er genoeg LNG aanmeert, kan Europa redelijk voorbereid de winter ingaan. Maar vallen Russische leveringen verder weg, wijken LNG-stromen uit naar andere markten of loopt de vraag vanuit Oekraïne op, dan kan het beeld snel kantelen. De komende maanden zijn dus cruciaal voor de energiezekerheid.
Wat merk jij ervan?
Onzekerheid vertaalt zich vaak in hogere kosten. Komen de voorraden niet snel genoeg op peil, dan kunnen gas- en stroomprijzen verder oplopen. Huishoudens met een cv-ketel voelen dat direct in de maandlasten. Bedrijven die gas nodig hebben voor productie krijgen te maken met duurdere inputs, wat uiteindelijk weer doorwerkt in consumentenprijzen.
Kort samengevat
Europa loopt deze zomer over een dun koord. Genoeg én betaalbaar gas tegen november vraagt om een mix van stabiele prijzen, voldoende LNG, mild weer en een beetje geopolitiek geluk. Lukt dat, dan komen we de winter door zonder grote haperingen. Valt één of meer van die factoren tegen, dan blijft het spannend – voor de markt én voor je energierekening.
