Marja van Dijk, een 42-jarige vrouw uit Almere die dol is op koken en humor, heeft al jaren moeite met haar gewicht. Hoewel ze doorgaans vrolijk is, merkt ze dat de laatste tijd de zwaarte haar meer raakt. Ze geeft niet alleen zichzelf de schuld van haar overgewicht, maar wijst ook naar de verkooptechnieken van supermarkten.
Ze herinnert zich de eenvoud van vroeger. “Vroeger at ik gewoon waar ik zin in had, zonder er echt bij stil te staan,” zegt Marja. Naarmate ze ouder werd, viel het haar op dat haar gewicht steeds moeilijker te beheersen werd. “Het ligt niet alleen aan mijn eigen beslissingen,” zegt ze.
Voor een deel legt Marja de verantwoordelijkheid bij de supermarkten. “Zodra je binnenkomt, krijg je allerlei aanbiedingen over je heen: drie chocoladeletters voor de prijs van twee, chips voor een schijntje, en die geur van vers gebakken broodjes,” zegt ze met een zucht. Ze heeft kritiek op hoe supermarkten ingericht zijn: “Het lijkt wel alsof je altijd eerst langs al die snacks moet voordat je de groente en fruit bereikt. Tegen de tijd dat je er bent, heb je al een kar vol ongezonde spullen. Ze plannen dat zo,” legt ze uit.
Marja denkt dat supermarkten goed weten hoe ze onze koopgedrag kunnen beïnvloeden. “Ik werk de hele dag en heb weinig tijd om te koken, dus die kant-en-klare maaltijden lijken ideaal. Maar als je naar de ingrediënten kijkt, zie je dat ze vaak vol suikers en vetten zitten.”
Ondanks dat Marja erkent zelf ook verantwoordelijkheid te dragen, vindt ze het niet eerlijk hoeveel invloed de supermarkten hebben op de keuzes die mensen maken. “Natuurlijk had ik die zak chips kunnen laten liggen, maar het is heel moeilijk om weerstand te bieden na een lange werkdag als je honger hebt.”
Supermarkten: De Invloed En Verantwoording
Ze wijst op het zeldzame voorkomen van aanbiedingen voor gezonde producten. “Als er aanbiedingen zijn voor groenten en volkoren producten, neem ik die ook mee. Maar meestal zijn het de zoetigheden die met kortingen worden aangeprezen.”
Marja roept op tot meer verantwoordelijkheid bij supermarkten in het aanmoedigen van gezondere keuzes. “Waarom maken ze het niet makkelijker om gezonde keuzes te maken? Bijvoorbeeld door snackgroenten bij de kassa te leggen in plaats van chocola, of door gezondere maaltijden goedkoper te maken.”
Ze gelooft dat een andere presentatie van producten ook een verschil kan maken. “Zet bijvoorbeeld een aparte sectie met betaalbare gezonde recepten en de bijbehorende ingrediënten.”
Hoewel Marja’s situatie uniek lijkt, wijst onderzoek van het Voedingscentrum uit dat veel Nederlanders met overgewicht kampen en dat de omgeving hierbij een grote rol speelt. De overvloed aan goedkope ongezonde keuzes maakt het een uitdaging om gezond te kiezen.
“Ik ben beslist niet de enige,” deelt Marja. “Veel vrienden van mij hebben hetzelfde probleem. We voelen ons vaak schuldig, maar tevens machteloos. Hoe kun je gezond eten als alles om je heen je in de richting van ongezond voedsel duwt?”
Ondanks haar frustraties is Marja bezig positieve veranderingen door te voeren. Ze probeert gezonder te leven door stapje voor stapje verbeteringen aan te brengen. “Ik maak nu boodschappenlijstjes en houd me eraan. En ik zorg dat ik niet met honger naar de winkel ga, want dan koop ik dingen die ik niet nodig heb.”
Ze betrekt ook haar kinderen bij deze veranderingen. “Ik wil dat ze weten wat gezond eten is, zodat zij niet dezelfde problemen hebben als ik. We koken nu samen en kiezen bewust voor verse ingrediënten.”
Marja heeft ook een duidelijke boodschap voor de supermarkten. “Het is te makkelijk om alles op de klant af te schuiven. Supermarkten moeten ook hun verantwoordelijkheid nemen. Maak gezond eten toegankelijker, goedkoper en aantrekkelijker. Dat is niet alleen gunstig voor de klant, maar voor de samenleving als geheel.”
Hoewel er voor Marja nog veel te doen is, is ze vastberaden haar leefstijl te verbeteren en te zien dat supermarkten veranderen. “Het is tijd om samen de strijd tegen overgewicht aan te gaan. Dat kan ik niet alleen,” eindigt ze.